Μόνολογκ - Λένος Χρηστίδης (2008)

Ο καλύτερος Χρηστίδης σίγουρα! Για την ακρίβεια ο ωριμότερος Χρηστίδης ever. Κάτι περισσότερο από απολαυστικός, μου έδωσε την εντύπωση ότι έχει κρατήσει τις δεκάδες τέλειες βλάκειες απ’ όλα του τα βιβλία και τις έχει ενώσει όλες μαζί καταλήγοντας στο ΜΟΝΟΛΟΓΚ!

Θεωρώ ότι με το Μόνολογκ ο Λένος έπιασε κορυφή, απέδειξε περίτρανα για ακόμα μια φορά τη λογοτεχνική του διάνοια. Δεν το ξεκινούσα επειδή φοβόμουν την απογοήτευση. Έχοντας στην πλάτη σου βιβλία όπως το Λοστρέ, το Ψυχ, ο Πάγος θεωρούσα σχεδόν αδύνατο να ανέβεις κι άλλο ή έστω να κρατηθείς εκεί. Ξεκινάω λοιπόν τα Μόνολογκ και απλώς ο Λένος με έστειλε.

Οι ατάκες κατά ριπάς, λεξοπλάστης σε πολύ μεγάλα κέφια, δεν αφήνει τίποτα όρθιο, κανείς δεν ξεφεύγει, αυστηρός όσο ποτέ πάλι. Σαρωτικός, Μόντι Παϊθονική γραφή, ακατάλληλος για νεοέλληνες, γεροντοκόρες, νεσυντηρητικούς, νεοφιλελεύθερους, σοσιαλιστές, αριστερούς, αδερφές, γκόμενους, γκόμενες, γιάπηδες, κουλτουριάρηδες, γαμιάδες, τσόλια.

Ακατάλληλος για βλάκες.

Ως Εκ Θαύαματος - Κωνσταντίνος Τζούμας (2008)

Τίποτε λιγότερο απ’ ότι περίμενα. Το βιβλίο είναι ο Τζούμας. Με σημερινή μανιέρα βέβαια. Το βιβλίο θυμάται. Και βέβαια η πρόζα είναι καταπληκτική. Το κείμενο είναι σχεδόν αδύνατο να ανεξαρτητοποιηθεί από τη φιγούρα του Τζούμα. Να κάτσει κανείς να αναλύσει τον Τζούμα είναι άσκοπο. Εμβληματική εικόνα. Πάντα. Από την αντίδραση σε στυλ Παπαούμ μαο μαο του Νικολαΐδη, στους γκροτέσκους Δράκουλες του Ζερβού, ως το σημερινό καθημερινό σόου υπήρξε αυτό που ο ίδιος επαναλαμβάνει συχνά. Χορευτής στην κόψη του ξυραφιού.

Τη μεγαλύτερη εντύπωση μου προκάλεσε η γενναιοδωρία του κειμένου. Τη στιγμή που όλες οι βιογραφίες είναι η αποκορύφωση του ναρκισσισμού, ο Τζούμας περνάει τον εατό του – αφηγητή σε δεύτερο πλάνο και πρωταγωνιστές γίνονται οι φίλοι, οι γυναικές, η παρέα. Απαλλαγμένος απ’ την αγωνία να με «παραδεχτούν», ο Τζούμ παραδίδει ένα βιβλίο ανάλαφρο, χαριτωμένο, βιτριολικού χιούμορ, και φτήνει κομψά στα μούτρα την νεοελληνική κουρελαρία. Παραδίδει με πλήρη έλλειψη διδακτισμού ένα μάθημα επιβίωσης με χάρη σε ένα βαθειά αρρωστημένο περιβάλλον.

Γι’ αυτούς που δεν τους αρέσουν τα πολλά φώτα..

Νυχτερίδες - Λένα Κιτσοπούλου (2007)

Πολύς ο ντόρος για τις «Νυχτερίδες», βραβεία, παραβραβεία, η κ. Κιτσοπούλου σε έντυπα, συνεντεύξεις, σέξυ φωτογραφήσεις, οπότε ένα θύμα της μόδας (ακόμα και στο βιβλίο) σαν και μένα, δεν γινόταν να μην το διαβάσω. Και το διάβασα. Καλό. Τώρα αν άξιζε ο ντόρος, άλλο θέμα.

Καταρχάς, μάλλον δεν έχω διηγηματική παιδεία. Παρόλο που έχω διαβάσει άπειρα μυθιστορήματα, στα διήγηματα μάλλον δεν το χω. Πάντα τα αντιμετωπίζω σαν μια εύκολη λύση, όταν ο συγγραφέας δεν μπορεί (ίσως και να μη θέλει) να φτιάξει έναν άρτιο χαρακτήρα, έχει μερικές ιστοριούλες στο κεφάλι του, οπότε βγάζουμε και ένα βιβλιαράκι, χωρίς και πολύ προσπάθεια. Οκ, λάθος, απλώς το αναφέρω.

Οι «Νυχτερίδες» ήταν μια χαρά βιβλιαράκι. Ιδέες που φλερτάρουν με το σουρεαλισμό και την ειρωνεία (κάποια βέβαια μου φάνηκαν λίγο εντυπωσιοθηρικά και προβλεπόμενα), οι σελίδες ρέουν άνετα, χωρίς πολλά βαθυστόχαστα και τέτοιες μπούρδες. Κάποιες κριτικές έγραψαν διθυράμβους, αλλά δεν ξέρω ρε παιδιά, εμένα μου φάνηκε πολύ «εύκολο». Και όχι για τον αναγνώστη, αλλά για τη συγγραφέα. Δεν λέω ότι ο συγγραφέας πρέπει να ματώσει, ξεπερασμένα πράγματα, όταν λέω «εύκολο» εννοώ ότι μου δώθηκε η αντύπωση ότι τελικά δεν το έγραψε για να πει κάτι. Το γραψε έτσι.

Μπορεί να αδικώ την κ. Κιτσοπούλου πάρα πολύ. Και δεν θα το ήθελα.

Μικρός Δακτύλιος - Κώστας Κατσουλάρης (2007)

Ο πιασάρικος τίτλος, η μανία με την ανθρωπογεωγραφία της Αθήνας, ο υπέροχος Τζουμ, τα μέρη μας, όλα αυτά μαζί με έκαναν να κατέβω για ακόμα μια φορά τα σκαλιά της Πολιτείας και να πάρω το «Μικρό Δακτύλιο». Το βιβλίο το διάβασα σε δύο απογεύματα και όταν με ρώτησε ο Qu αν αξίζει να το διαβάσει, δεν ήξερα να του απαντήσω.

Καταλαβαίνω απόλυτα τη γοητεία που ασκούν οι πρόποδες του Λυκαβηττού. Και εγώ εκεί κολογυρίζω όλη την ώρα. Εκεί έχουμε ζήσει τη ζωή μας. Οπότε μοιραία διαβάζοντας τα διηγήματα του βιβλίου και αναγνωρίζοντας μέσα σε αυτά και κομμάτια του εαυτού σου, είσαι διαρκώς προκατειλημμένος θετικά. Μέσα από το βιβλίο περνάει ο Τζούμας και ο σωσίας του, ο Σημίτης, ο Χωμενίδης, ο Λαλιώτης, το Φίλιον, το Rosebud κοκ.

Βιογραφικός λοιπόν ο «Μικρός Δακτύλιος», άρα πιασάρικος, φλερτάρει εννίοτε με το lifestyle, στήνει δηλαδή μια παγιδά την οποία προσπαθεί να αναιρέσει. Άλλωτε το καταφέρνει, άλλωτε όχι. Αυτό το οποίο με προβλημάτισε δεν είναι βέβαια το αν γίνεται ή όχι lifestyle βιβλίο, δεν είναι και απαραίτητα κακό, αλλά ότι σε κάποια διηγήματα, η όλη φάση δεν τρέχει.

Ένα τέτοιο βιβλίο, αναγνώρισης, περιγραφής, και καμιά φορά ερμηνείας της καθημερινότητας μας, πρέπει, για μένα, να έχει σπιντάτη γραφή, σαρκαστική και σύγχρονη. Ο Κατσουλάρης αλλού αποτυγχάνει και αλλού είναι καλός. Συνολικά, περίμενα κάτι πιο φανκοειδές και στυλιζαρισμένο.

Οργισμένος Βαλκάνιος - Νίκος Νικολαΐδης (1977)

Μέσα στην Νικολαϊδική ρετροσπεκτίβα των τελευταίων ημερών με αφορμή το τελευταίο του βιβλίο (Μια στεκιά στο μάτι του Μοντεζούμα – Τί τίτλος!) εγώ είπα να ξεκινήσω απ’ την αρχή και να διαβάσω τον Οργισμένο Βαλκάνιο. Απ’ο τις πρώτες γραμμές του βιβλίου καταλαβαίνεις πως το βιβλίο κινείται γύρω από τη γνωστή θεματολογία, τους νέους του 50 και του 60, μου μείναν έξω από τα κόμματα, από τις σημαίες και τελικά χαρακτηρίστηκαν περιθώριο από τους πάντες.

Το όλο στόρυ είναι γύρω από τον Αργύρη και την Τερέζα, που ψάχνονται γενικώς, να ξεφύγουν από αυτό που τους επιβάλλεται. «Το θέμα είναι να μην περιμένεις στη σειρά για να σε πηδήξουν. Κάπου να τους την κάνεις». Αυτός μεροκαματιάρης σε βενζινάδικα, γυρνάει στα φλίπερ και στα μπιλιάρδα, και αυτή «καλλιτεχνίζουσα», κάνει που και που και καμιά βίζιτα για τα φράγκα. Ο σκοπός τους είναι να φύγουν.

Η Νικολαϊδική ατμόσφαιρα είναι παντού. Χωρίς σημεία στίξης, με το ροκ εντ ρολ να κυριαρχεί, αυτή η τόσο γοητευτική ευγενική αλητεία. Η αλήθεια είναι ότι ο Νικολαΐδης μάλλον είναι καλύτερος σκηνοθέτης απ’ ότι συγγραφέας, και όχι γιατί ο «Οργισμένος Βαλκάνιος» δεν είναι «καλό» βιβλίο, αλλά γιατί οι ταινίες του που σχολούνται με τη συγκεκριμένη θεματολογία (Κουρέλια, Γλυκιά Συμμορία) απλώς δεν παίζονται. Όποιος ενδιαφέρεται ας ξεκινήσει από το σινεμά.