Νυχτερίδες - Λένα Κιτσοπούλου (2007)

Πολύς ο ντόρος για τις «Νυχτερίδες», βραβεία, παραβραβεία, η κ. Κιτσοπούλου σε έντυπα, συνεντεύξεις, σέξυ φωτογραφήσεις, οπότε ένα θύμα της μόδας (ακόμα και στο βιβλίο) σαν και μένα, δεν γινόταν να μην το διαβάσω. Και το διάβασα. Καλό. Τώρα αν άξιζε ο ντόρος, άλλο θέμα.

Καταρχάς, μάλλον δεν έχω διηγηματική παιδεία. Παρόλο που έχω διαβάσει άπειρα μυθιστορήματα, στα διήγηματα μάλλον δεν το χω. Πάντα τα αντιμετωπίζω σαν μια εύκολη λύση, όταν ο συγγραφέας δεν μπορεί (ίσως και να μη θέλει) να φτιάξει έναν άρτιο χαρακτήρα, έχει μερικές ιστοριούλες στο κεφάλι του, οπότε βγάζουμε και ένα βιβλιαράκι, χωρίς και πολύ προσπάθεια. Οκ, λάθος, απλώς το αναφέρω.

Οι «Νυχτερίδες» ήταν μια χαρά βιβλιαράκι. Ιδέες που φλερτάρουν με το σουρεαλισμό και την ειρωνεία (κάποια βέβαια μου φάνηκαν λίγο εντυπωσιοθηρικά και προβλεπόμενα), οι σελίδες ρέουν άνετα, χωρίς πολλά βαθυστόχαστα και τέτοιες μπούρδες. Κάποιες κριτικές έγραψαν διθυράμβους, αλλά δεν ξέρω ρε παιδιά, εμένα μου φάνηκε πολύ «εύκολο». Και όχι για τον αναγνώστη, αλλά για τη συγγραφέα. Δεν λέω ότι ο συγγραφέας πρέπει να ματώσει, ξεπερασμένα πράγματα, όταν λέω «εύκολο» εννοώ ότι μου δώθηκε η αντύπωση ότι τελικά δεν το έγραψε για να πει κάτι. Το γραψε έτσι.

Μπορεί να αδικώ την κ. Κιτσοπούλου πάρα πολύ. Και δεν θα το ήθελα.

Μικρός Δακτύλιος - Κώστας Κατσουλάρης (2007)

Ο πιασάρικος τίτλος, η μανία με την ανθρωπογεωγραφία της Αθήνας, ο υπέροχος Τζουμ, τα μέρη μας, όλα αυτά μαζί με έκαναν να κατέβω για ακόμα μια φορά τα σκαλιά της Πολιτείας και να πάρω το «Μικρό Δακτύλιο». Το βιβλίο το διάβασα σε δύο απογεύματα και όταν με ρώτησε ο Qu αν αξίζει να το διαβάσει, δεν ήξερα να του απαντήσω.

Καταλαβαίνω απόλυτα τη γοητεία που ασκούν οι πρόποδες του Λυκαβηττού. Και εγώ εκεί κολογυρίζω όλη την ώρα. Εκεί έχουμε ζήσει τη ζωή μας. Οπότε μοιραία διαβάζοντας τα διηγήματα του βιβλίου και αναγνωρίζοντας μέσα σε αυτά και κομμάτια του εαυτού σου, είσαι διαρκώς προκατειλημμένος θετικά. Μέσα από το βιβλίο περνάει ο Τζούμας και ο σωσίας του, ο Σημίτης, ο Χωμενίδης, ο Λαλιώτης, το Φίλιον, το Rosebud κοκ.

Βιογραφικός λοιπόν ο «Μικρός Δακτύλιος», άρα πιασάρικος, φλερτάρει εννίοτε με το lifestyle, στήνει δηλαδή μια παγιδά την οποία προσπαθεί να αναιρέσει. Άλλωτε το καταφέρνει, άλλωτε όχι. Αυτό το οποίο με προβλημάτισε δεν είναι βέβαια το αν γίνεται ή όχι lifestyle βιβλίο, δεν είναι και απαραίτητα κακό, αλλά ότι σε κάποια διηγήματα, η όλη φάση δεν τρέχει.

Ένα τέτοιο βιβλίο, αναγνώρισης, περιγραφής, και καμιά φορά ερμηνείας της καθημερινότητας μας, πρέπει, για μένα, να έχει σπιντάτη γραφή, σαρκαστική και σύγχρονη. Ο Κατσουλάρης αλλού αποτυγχάνει και αλλού είναι καλός. Συνολικά, περίμενα κάτι πιο φανκοειδές και στυλιζαρισμένο.

Οργισμένος Βαλκάνιος - Νίκος Νικολαΐδης (1977)

Μέσα στην Νικολαϊδική ρετροσπεκτίβα των τελευταίων ημερών με αφορμή το τελευταίο του βιβλίο (Μια στεκιά στο μάτι του Μοντεζούμα – Τί τίτλος!) εγώ είπα να ξεκινήσω απ’ την αρχή και να διαβάσω τον Οργισμένο Βαλκάνιο. Απ’ο τις πρώτες γραμμές του βιβλίου καταλαβαίνεις πως το βιβλίο κινείται γύρω από τη γνωστή θεματολογία, τους νέους του 50 και του 60, μου μείναν έξω από τα κόμματα, από τις σημαίες και τελικά χαρακτηρίστηκαν περιθώριο από τους πάντες.

Το όλο στόρυ είναι γύρω από τον Αργύρη και την Τερέζα, που ψάχνονται γενικώς, να ξεφύγουν από αυτό που τους επιβάλλεται. «Το θέμα είναι να μην περιμένεις στη σειρά για να σε πηδήξουν. Κάπου να τους την κάνεις». Αυτός μεροκαματιάρης σε βενζινάδικα, γυρνάει στα φλίπερ και στα μπιλιάρδα, και αυτή «καλλιτεχνίζουσα», κάνει που και που και καμιά βίζιτα για τα φράγκα. Ο σκοπός τους είναι να φύγουν.

Η Νικολαϊδική ατμόσφαιρα είναι παντού. Χωρίς σημεία στίξης, με το ροκ εντ ρολ να κυριαρχεί, αυτή η τόσο γοητευτική ευγενική αλητεία. Η αλήθεια είναι ότι ο Νικολαΐδης μάλλον είναι καλύτερος σκηνοθέτης απ’ ότι συγγραφέας, και όχι γιατί ο «Οργισμένος Βαλκάνιος» δεν είναι «καλό» βιβλίο, αλλά γιατί οι ταινίες του που σχολούνται με τη συγκεκριμένη θεματολογία (Κουρέλια, Γλυκιά Συμμορία) απλώς δεν παίζονται. Όποιος ενδιαφέρεται ας ξεκινήσει από το σινεμά.